สรุปหัวข้อกฎหมายคริปโตประเทศไทย และกฎหมายที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้ นักเทรดคริปโต หรือลงทุนคริปโต เข้าใจ และใช้ประโยชน์จากการปฏิบัติตามข้อกฎหมายได้ถูกต้อง
1. พระราชกำหนดการประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล พ.ศ. 2561
พระราชกำหนดนี้กำหนดนิยามและข้อบังคับเกี่ยวกับสินทรัพย์ดิจิทัล แบ่งออกเป็นสองประเภทหลัก:
- คริปโทเคอร์เรนซี (Cryptocurrency): หน่วยข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ที่สร้างขึ้นเพื่อใช้เป็นสื่อกลางในการแลกเปลี่ยนสินค้า บริการ หรือสิทธิอื่น ๆ
- โทเคนดิจิทัล (Digital Token): หน่วยข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ที่กำหนดสิทธิของบุคคลในการเข้าร่วมลงทุนในโครงการหรือกิจการ หรือสิทธิในการได้รับสินค้าหรือบริการที่เฉพาะเจาะจง
กฎหมายนี้กำหนดให้ผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลต้องได้รับใบอนุญาตจากกระทรวงการคลัง และอยู่ภายใต้การกำกับดูแลของสำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.)
วิธีปฏิบัติตนให้ถูกต้องของนักลงทุนคริปโต
| รายละเอียด |
|---|
| 1 การขอใบอนุญาตประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล ผู้ประกอบการต้องยื่นขอใบอนุญาตกับกระทรวงการคลัง และได้รับการกำกับดูแลจาก ก.ล.ต. |
| 2 การปฏิบัติตามข้อกำหนดด้านการคุ้มครองผู้ลงทุน ผู้ประกอบการต้องปฏิบัติตามกฎการคุ้มครองผู้ลงทุน เช่น การประเมินความเสี่ยงและการให้คำแนะนำ |
| 3 การรายงานธุรกรรมที่น่าสงสัย ต้องรายงานธุรกรรมที่มีความเสี่ยงต่อการฟอกเงินหรือการทำผิดกฎหมายต่อหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง |
| 4 การเก็บรักษาทรัพย์สินของลูกค้า ทรัพย์สินดิจิทัลของลูกค้าต้องถูกแยกเก็บในบัญชีที่ปลอดภัย และไม่สามารถใช้เพื่อวัตถุประสงค์อื่น |
| 5 การเปิดเผยข้อมูลอย่างโปร่งใส ผู้ประกอบการต้องเปิดเผยข้อมูลที่เกี่ยวข้อง เช่น ค่าธรรมเนียม ความเสี่ยง และเงื่อนไขการใช้บริการ |
| หัวข้อ | เอกสารอ้างอิง |
| พระราชกำหนดการประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล พ.ศ. 2561 | https://www.sec.or.th/TH/Documents/ActandRoyalEnactment/RoyalEnactment/enactment-digitalasset2561.pdf |
2. แนวปฏิบัติด้านภาษีสำหรับคริปโทเคอร์เรนซี
กรมสรรพากรได้ออกคำแนะนำเกี่ยวกับการเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาสำหรับคริปโทเคอร์เรนซีและโทเคนดิจิทัล โดยกำหนดให้กำไรจากการจำหน่าย จ่าย โอน หรือแลกเปลี่ยนคริปโทเคอร์เรนซีถือเป็นเงินได้พึงประเมินตามมาตรา 40(4)(ฌ) แห่งประมวลรัษฎากร
นอกจากนี้ ยังมีพระราชกฤษฎีกายกเว้นภาษีมูลค่าเพิ่มสำหรับการโอนคริปโทเคอร์เรนซีหรือโทเคนดิจิทัลที่กระทำในศูนย์ซื้อขายสินทรัพย์ดิจิทัลที่ได้รับอนุญาต ตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน 2565 ถึงวันที่ 31 ธันวาคม 2566
วิธีปฏิบัติตนให้ถูกต้องของนักลงทุนคริปโต
| รายละเอียด |
|---|
| 1 รายงานรายได้จากการลงทุนในคริปโต นักลงทุนต้องรายงานรายได้จากการขายคริปโตหรือการแลกเปลี่ยนคริปโตเป็นเงินหรือสินทรัพย์อื่น ๆ |
| 2 คำนวณกำไรจากการขายคริปโต กำไรจากการขายคริปโตต้องคำนวณจากส่วนต่างระหว่างราคาซื้อและราคาขาย |
| 3 เสียภาษีหัก ณ ที่จ่าย กำไรจากการลงทุนในคริปโทเคอร์เรนซี (Cryptocurrency) ถือเป็นเงินได้พึงประเมินตามมาตรา 40 (4) (ฌ) ของประมวลรัษฎากร ซึ่งตามกฎหมายกำหนดให้มีการหักภาษี ณ ที่จ่ายในอัตรา 15% ของกำไรที่ได้รับ |
| 4 ยื่นแบบแสดงรายการภาษี ต้องยื่นแบบแสดงรายการภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ภงด.90 หรือ 91 โดยยื่นปีละ 1 ครั้ง ก่อนวันที่ 31 มีนาคมของปีถัดไปจากปีภาษี |
| 5 ตรวจสอบเอกสารและหลักฐานการลงทุน เก็บรักษาเอกสารการลงทุน เช่น หลักฐานการซื้อขาย รายการธุรกรรม และเอกสารที่เกี่ยวข้อง |
| เอกสารอ้างอิง |
|---|
| พระราชกฤษฎีกา ยกเว้นภาษีมูลค่าเพิ่มสำหรับการโอนคริปโทเคอร์เรนซีหรือโทเคนดิจิทัลที่กระทำในศูนย์ซื้อขายสินทรัพย์ดิจิทัลที่ได้รับอนุญาต https://www.rd.go.th/fileadmin/user_upload/kormor/newlaw/dc788.docx |
| แนวปฏิบัติการเสียภาษีคริปโต โดยสรรพากร https://www.rd.go.th/fileadmin/user_upload/lorkhor/information/manual_crypto_310165.pdf |
3. แนวนโยบายกำกับดูแลคริปโทเคอร์เรนซีประเภท Stablecoins
เมื่อวันที่ 19 มีนาคม 2564 ธปท. ได้ประกาศแนวนโยบายกำกับดูแล Stablecoins เพื่อป้องกันผลกระทบต่อความเชื่อมั่นของประชาชนและความมั่นคงของระบบเงินตราของประเทศ
ประเภทของ Stablecoins
| Stablecoins ที่อ้างอิงเงินบาท (Baht-backed Stablecoins) | Stablecoins ที่อ้างอิงสินทรัพย์อื่น ๆ |
|---|---|
| Stablecoins ที่มีมูลค่าอิงกับเงินบาท ซึ่งอาจเข้าข่ายเป็นบริการเงินอิเล็กทรอนิกส์ (e-Money) ภายใต้ พ.ร.บ. ระบบการชำระเงิน พ.ศ. 2560 | Stablecoins ที่มีมูลค่าอิงกับสินทรัพย์หรือเงินตราต่างประเทศ ซึ่งอาจมีศักยภาพในการเพิ่มประสิทธิภาพและลดต้นทุนในระบบการเงิน |
วิธีปฏิบัติตนให้ถูกต้องของนักลงทุนคริปโต
| รายละเอียด |
|---|
| 1 การใช้ Stablecoins ที่อ้างอิงเงินบาท Stablecoins ที่อ้างอิงเงินบาทต้องไม่ถูกนำมาใช้ทดแทนเงินบาทในวงกว้าง และอยู่ภายใต้การกำกับดูแลของ ธปท. |
| 2 การใช้ Stablecoins ที่อ้างอิงสินทรัพย์อื่น ๆ Stablecoins ที่อ้างอิงสินทรัพย์หรือเงินตราต่างประเทศต้องได้รับการพิจารณาความเหมาะสมจาก ธปท. |
| 3 การป้องกันความเสี่ยงด้านระบบเงินตรา นักลงทุนควรระมัดระวังไม่ให้ Stablecoins สร้างผลกระทบต่อความมั่นคงของระบบเงินตรา |
| 4 การตรวจสอบผู้ให้บริการ Stablecoins ผู้ให้บริการ Stablecoins ต้องปฏิบัติตามกฎหมายและข้อกำหนดที่เกี่ยวข้องของ ธปท. |
| 5 การศึกษาข้อมูลและความเสี่ยงก่อนใช้งาน นักลงทุนควรศึกษาความเสี่ยงและความเหมาะสมของ Stablecoins แต่ละประเภทก่อนใช้งาน |
| เอกสารอ้างอิง |
|---|
| แนวนโยบายกำกับดูแลคริปโทเคอร์เรนซีประเภท Stablecoins https://www.bot.or.th/th/news-and-media/news/news-20210319-2.html?utm_source=chatgpt.com |
| นวัตกรรมการเงิน https://www.bot.or.th/th/financial-innovation/resilient-regulation/digital-asset.html |
| พ.ร.บ. ระบบการชำระเงิน พ.ศ. 2560 https://www.bot.or.th/content/dam/bot/documents/th/laws-and-rules/laws-and-regulations/legal-department/4-payment-act/4-intro/4-Intro-Law-TH-PaymentSystemsAct-2560.pdf |
4. มาตรการกำกับดูแลจากสำนักงาน ก.ล.ต.
สำนักงาน ก.ล.ต. ได้กำหนดมาตรการเพื่อคุ้มครองผู้ลงทุนในสินทรัพย์ดิจิทัล เช่น การทำความรู้จักลูกค้า (KYC) การประเมินความเหมาะสมในการลงทุน (Suitability Test) และการให้ความรู้เกี่ยวกับคริปโทเคอร์เรนซีก่อนการลงทุน โดยมีรายละเอียดวิธีปฏิบัติตนเองของนักลงทุนให้สอดคล้องกับมาตรการ ก.ล.ต.ดังต่อไปนี้
วิธีปฏิบัติตนให้ถูกต้องของนักลงทุนคริปโต
| รายละเอียด |
|---|
| 1 การทำความรู้จักลูกค้า (KYC) นักลงทุนต้องยืนยันตัวตนผ่านกระบวนการ KYC ที่กำหนดโดยผู้ประกอบการ |
| 2 การประเมินความเหมาะสมในการลงทุน (Suitability Test) นักลงทุนต้องผ่านการประเมินความสามารถในการรับความเสี่ยง เพื่อเลือกผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสม |
| 3 การให้ความรู้ก่อนการลงทุน นักลงทุนต้องได้รับข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับสินทรัพย์ดิจิทัล รวมถึงความเสี่ยงและโอกาสก่อนการลงทุน |
| 4 การปฏิบัติตามนโยบายป้องกันการฟอกเงิน (AML) ผู้ประกอบการต้องตรวจสอบและป้องกันการทำธุรกรรมที่เกี่ยวข้องกับการฟอกเงินและการสนับสนุนทางการเงินแก่ผู้ก่อการร้าย |
| 5 การตรวจสอบธุรกรรมที่ผิดปกติ มีการติดตามและตรวจสอบธุรกรรมที่อาจไม่สอดคล้องกับกิจกรรมปกติของนักลงทุน เพื่อป้องกันการทุจริต |
| เอกสารอ้างอิง |
|---|
| แนวทางปฏิบัติในการนำเทคโนโลยีมาใช้ในการทำความรู้จักลูกค้า (e-KYC) https://publish.sec.or.th/nrs/9789p_r.pdf?utm_source=chatgpt.com |
| ประกาศเกี่ยวกับการติดต่อและให้บริการลูกค้าสำหรับผู้ประกอบธุรกิจหลักทรัพย์และสัญญาซื้อขายล่วงหน้า https://capital.sec.or.th/webapp/nrs/nrs_related.php?doc_id=6611&utm_source=chatgpt.com |